عکاسی، فرآیند تسخیر تصاویر با نور است. مهم نیست از رسانه دیجیتالی استفاده می‌کنید یا فیلم؛ مفهوم یکسان است. نوردهی مناسب لازمه ساخت یک عکس خوب است. در این مقاله قصد دارم راهکارهایی را برای جلوگیری از فرا نوردهی و فرو نوردهی در عکاسی ارائه دهم.

نوردهی مناسب عکس

نوردهی (Exposure) تصویر نشان‌دهنده این است که وقتی با دوربین عکاسی یک عکس ثبت می‌شود، چقدر روشنایی یا تاریکی در تصویر ایجاد می‌گردد.

نور اصلی‌ترین عنصر در عکاسی است و نوردهی مناسب، مهم‌ترین مهارتی است که باید یک عکاس داشته باشد. اگر روشنایی عکسی خوب باشد یعنی نوردهی آن خوب است.

سه عامل اصلی کنترل نوردهی (Exposure) در دوربین‌های عکاسی شامل موارد زیر است:

سرعت شاتر (Shutter Speed)

روزنه دیافراگم (Aperture)

حساسیت سنسور (ISO)

نوردهی مناسب عکس به معنای پرهیز از فرا نوردهی و فرو نوردهی است. نوردهی خوب شامل هایلایت ها و سایه‌ها و درجه متفاوتی از کنتراست است. در این میان مهم نیست عکس رنگی باشد یا سیاه‌وسفید.

• اگر عکس خیلی تاریک باشد فرو نوردهی رخ می‌دهد. در این حالت، جزئیات در سایه‌ها و قسمت‌های تاریک تصویر گم می‌شوند.
• اگر عکس خیلی روشن باشد فرا نوردهی رخ می‌دهد. در این حالت، جزئیات در هایلایت ها و قسمت‌های روشن تصویر گم می‌شوند.

یک عکاس خوب می‌داند که لازمه نوردهی مناسب، استفاده از نورسنج است.

فرو نوردهی در عکاسی

فرو نوردهی در عکاسی به تصاویری اشاره می‌کند که در نور خیلی کم ثبت‌شده‌اند. درجه فرو نوردهی میزان تاریکی عکس را نشان می‌دهد.

• فرو نوردهی جزئی می‌تواند منجر به عمیق‌تر شدن اشباع رنگ شود و این امر ممکن است نتیجه خوبی در پی داشته باشد. به‌عنوان‌مثال، رنگ‌های غروب آفتاب می‌توانند بسیار چشمگیرتر شوند اگر دیافراگم را از f/8 به f/11 تغییر دهید.
• از فرو نوردهی شدید اغلب زمانی استفاده می‌شود که پس‌زمینه را بیش‌ازحد تاریک می‌کنند تا سوژه به‌وضوح دیده شود. این مورد اغلب در شب اتفاق می‌افتد.

با استفاده از دوربین به‌راحتی می‌توانید فرو نوردهی در عکاسی را تصحیح کنید. تنها لازم است اجازه دهید نور بیشتری به صفحه فیلم یا سنسور دیجیتال وارد شود. برای این کار چندین گزینه وجود دارد:

• نور بیشتری را به صحنه اضافه کنید. شما می‌توانید این کار را با استفاده از یک فلاش یا منبع نور دیگری مانند یک رفلکتور انجام دهید.
• اف استاپ را تغییر دهید. برای دریافت نور بیشتر، یک استاپ (استاپ های بیشتری) را بازکنید. برای مثال نوردهی را از f/8 به ۶ تغییر دهید و سرعت شاتر را ثابت نگه‌دارید.
• سرعت شاتر را کم کنید. اگر سوژه شما حرکتی نداشته باشید و شما یک سه‌پایه داشته باشید، از کم کردن سرعت شاتر نترسید. سرعت شاتر را از ۱/۶۰ به ۱/۳۰ کاهش دهید و از اف استاپ ثابت استفاده کنید که می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی ایجاد کند.

فرا نوردهی در عکاسی

دقیقاً مخالف فرو نوردهی، فرا نوردهی در عکاسی به تصاویری اشاره می‌کند که در نور خیلی زیاد ثبت‌شده‌اند.

• هنگام عکاسی از صحنه‌های تاریک و اشیا، فرا نوردهی می‌تواند به نفع شما عمل کند. با استفاده از مقدار کمی فرا نوردهی، شما می‌توانید جزئیات را بیابید، برای مثال، دیوار آجری تیره.
• اگر شما از فرا نوردهی بیش‌ازحد استفاده کنید، شما جزئیات را در هایلات هایتان از دست خواهید داد و سایه‌های شما کنتراست تیره‌ای خواهند داشت. برای مثال، یک عکس فرا نوردهی از شخصی که تی‌شرت مشکی پوشیده، پوست او را به‌جای برنزه، قهوه‌ای و سفید نشان می‌دهد. این پیراهن تبدیل به خاکستری غیرطبیعی با کمی کنتراست یا بدون هیچ کنتراستی می‌شود.

برای تصحیح عکس‌های فرا نوردهی، دقیقاً مخالف عکس‌های فرو نوردهی عمل کنید. در اینجا هدف کاهش میزان نور دریافت شده است. برای این کار چندین گزینه وجود دارد:

• نور را از صحنه دور کنید. با استفاده از یک رفلکتور یا پارچه، از ورود نور مستقیم جلوگیری کنید.
• اف استاپ را تغییر دهید. در این مورد، استاپ را ببندید به این معنا که متر را بجای f/11 به f/8 برسانید درحالی‌که سرعت شاتر را ثابت نگه‌داشته‌اید.
• سرعت شاتر را افزایش دهید. اف استاپ را ثابت نگه‌داشته اما سرعت شاتر را تغییر دهید. برای مثال، از ۱/۶۰ به ۱/۱۲۵ تا اجازه دهید نور کمتری به صفحه فیلم یا سنسور دیجیتال برسد.